اصول هم راستایی (Alignment) در طراحی، طراحی ای وجود دارند که باید مد نظر قرار گرفته شوند. این اصول؛ معمولا چیزهایی هستند که طراحی خوب را از طراحی بد جدا می کنند. تمام این اصول بین یکدیگر با هم ارتباط دارند و در هر اثر طراحی خوبی که مشاهده می کنید، پدیدار می شوند. درک تئوری طراحی خوب به این معناست که همیشه محتوایی پشت پرده ی کار شما وجود دارد.
عوامل اصول طراحی این ها هستند: کنتراست، سلسله مراتب، هم سویی، تعادل، مجاورت، تکرار، سادگی و عملکرد. هر اثری که تولید می کنید؛ چه مجله، پوستر، وبسایت یا تبلیغات، اصول طراحی باید برای آن ها در نظر گرفته شود. یک طراح خوب، این اصول و خط مشی ها را در جعبه ابزار خود نگهمیدارد و بصورت آگاهانه از آن ها برای گسترش ایده هایش استفاده می کند.
بیایید نگاهی دقیق تر به اصول هم راستایی بیندازیم:
اصول هم راستایی (Alignment) در طراحی
هم راستایی، چینش عناصر بصری به گونه ای است که به خوبی در ترکیب هنری قرار بگیرند. در طراحی، ما از هم راستایی برای مرتب سازی و گروه بندی عناصر، ایجاد تعادل، ایجاد ساختار، ایجاد ارتباط بین عناصر و ایجاد یک خروجی واضح و دقیق استفاده می کنیم.
در طراحی، دو اصل هم هم راستایی وجود دارد: هم راستایی حاشیه ای و هم راستایی مرکزی
هم راستایی حاشیه ای (Edge Alignment)
هم راستایی حاشیه ای به تمام جهات چپ، راست، بالا و پایین گفته می شود.
هم راستایی مرکزی (Center Alignment)
هم راستایی مرکزی همانطور که نشان داده شده، از مرکز هم راستا می شود، از میانه می گذرد یا بصورت افقی منقطع می کند.
هم راستایی غالبا خطی نامرئی است که عناصر بصری با آن هم سو می شوند ولی می توان بصورت فیزیکی نیز به آن اشاره کرد. هم راستایی می تواند برای دستیابی به یک وضعیت یا حس خاص استفاده شود. افراد وقتی با هم راستایی کار می کنند باید همیشه اگاه باشند تا به نتایج دلخواه دست پیدا کنند.
هم راستایی خوب در طراحی گرافیک
هم راستایی بد در طراحی گرافیک
جایی که عناصر بصری تراز میشوند، باعث ایجاد یک ترکیب هنری واضح، مطمئن، زیبا، رسمی و قابل اعتماد می شوند. هم راستایی خوب نامرئی است، برای مثال در تصویر بالا نیاز نیست حتما در طراحیتان یک خط واقعی وجود داشته باشد.
در طراحی، افراد باید تلاش کنند تا از تصمیمات خودسرانه اجتناب بورزند. وقتی عناصر بصری از هم راستایی خارج باشند، کاملا قابل درک است و اگر سهوا انجام شود ممکن است اثر را بی ارزش کند.
هم راستایی ترکیبی (Mixed Alignment)
اگر هم راستایی ترکیبی به عنوان بخشی از طراحی قلمداد شود، ممکن است افراطی تر، پویا تر، آزاد تر و مفرح تر باشد.
مثال های برای اصول هم راستایی شبکه ای (Grid Alignment)
هم راستایی می تواند ساده یا پیچیده باشد و معمولا از طریق استفاده از شبکه؛ قابل دستیابی است. شبکه می تواند یک ساختار نامرئی ایجاد کند تا عناصر بصری روی آن قرار بگیرند. این شبکه ها می توانند به هم راستایی صحیح و مستمر در یک اثر طراحی بزرگ، قطعیت ببخشند. امروزه، هنگامی که صفحه آرایی در کامپیوتر ایجاد شده باشد، شبکه ها معمولا در نرم افزارهای طراحی به عنوان راهنما ایجاد می شوند.
مثال های پیش رو، رویکردهای هم راستایی در طراحی را نشان می دهند:
در ابتدا یک صفحه آرایی معمولی بر اساس شبکه ای از سه ستون داریم. می توانیم ببینیم چگونه عناصر خط در حالیکه تیتر و عکس اصلی به خوبی در دو ستون راستی دورتر جای میگیرند و با مقاله ی کپی شده ی زیر جور می شوند؛ به شبکه ی ساختار اشاره دارند. همه چیز در این ترکیب به خوبی هم راستا شده است و مرتب و منظم است. همانطور که در مثال های پیشین مشاهده شد، هم راستایی معمولا برای نظم دادن و ایجاد درجه ای از ساختار است. اگرچه، هم راستایی می تواند با روش هایی انتزاعی تر به عنوان بخشی از پیغام بصری یا اضافه کردن پویایی به طرح بندی؛ استفاده شود.
مثال بعد، در مورد هم راستایی افقی و عمودی که پویایی خوبی را برای صفحه ایجاد می کند؛ کاوش می نماید. تیتر اصلی با قسمت بالایی صفحه تراز شده است و ارتفاع کلاهک هِدِر (header)؛ عرض ستون زیر را تعریف می کند.
فهرست های زیر پس از آن، در حالیکه با ستون های سمت چپِ تعریف شده توسط header؛ هم راستا شده اند، در بالای صفحه ادامه پیدا می کنند.
مورد بعد، ترکیب نوشته است که هم سویی سمت راست و چپِ نوشته را بررسی می کند. کنتراست بین هم راستایی در هر ستون، پویایی جالبی را در صفحه ایجاد می کند.
اینجا طرح بندی ساده ی دیگری وجود دارد. در قسمت بالایی، header برجسته شده ای داریم و در قسمت زیرین آن، ستونی از نوشته داریم. خود نوشته ی تنظیم شده، با سمت چپ هم راستا شده است ولی ستون، در حالیکه در امتداد خط الراس های قطری هم راستا شده است؛ رو به پایین جریان میابد. این کار پویایی جالبی را به ترکیب هنری اضافه می کند و حرکت و خط سیر را در صفحه ایجاد می کند.
این طرح بندی، بسیار انتزاعی تر است و تلاش می کند تا محدودیت های هم راستایی را به چالش بکشد. از طریق بکارگیری کنتراست در اندازه، وزن و هم استایی؛ ترکیب هنری اساسی تر و آزادانه ای در اینجا خواهیم داشت.
مثال آخر، ترکیب انتزاعی دیگری است. عناصر در اینجا هیچ سلسله مراتب و ترتیب خاصی را دنبال نمی کنند. کنتراست بین هم راستایی های متناقض؛ ترکیب بصری تحریک کننده ی جالبی را بوجود می آورند.
موارد بالا مثال های اندکی بودند که تنوع را نشان دادند که در نتیجه ی آن هم راستایی؛ میتواند در طراحی عملی و انتزاعی تر بکا برده شود.
وقتی به یک طرح نگاه می کنید، از خود بپرسید؛ هم راستایی چگونه اعمال شده است؟ آیا ساختار واضح استفاده شده ای وجود دارد؟ چه شبکه ی ساختاری ای ممکن است برای ساخت آن استفاده شده باشد؟ و به عنوان بخشی از طراحی؛ تا چه حد متناسب عمل می کند؟
