اولین کاری که برای انتشار موزیک خود لازم است انجام دهید این است که راه های به روز انتشار آن را بشناسید و بررسی کنید تا بتوانید در کمترین زمان بهترین نتیجه را بگیرید (البته که این موضوع به نوع و محتوای موزیکتان هم بستگی دارد). برای این کار با مرور تغییرات صنعت موسیقی در سال 2020 شروع می کنیم.
همانطور که می دانید با شروع پاندمی، تورها و کنسرت های تمام بندهای موسیقی لغو شدند؛ با این حال همین موضوع باعث شد جهشی بزرگ در صنعت موسیقی و حضور آنلاین و برنامه هایی مثل Bandcamp ،Spotify ،Apple Music و غیره اتفاق بیفتد. جالب است بدانید این سه اپلیکیشن جزو پردانلود ترین اپلیکیشن های دوران قرنطینه بودند!
این جهش چطور ادامه پیدا کرد؟
مثلا همین Bandcamp طرحی به اسم Bandcamp Friday راه انداخت و از درآمد فروش خود چشم پوشی کرد تا 100% درآمد فروش آلبوم ها و محصولات را به هنرمندان بدهد.
از طرف دیگر بسیاری از ارگان ها، لایو استریم و کنسرت های آنلاین برگزار کردند تا هنرمندان همچنان بتوانند از این طریق درآمدزایی کنند. خلاصه هر مانعی که این ویروس سر راه صنعت موسیقی گذاشت، به نحوی توسط هنرمندان و مخاطبین جبران شد.
حالا اگر شما هم در خانه نشستید و به راه های انتشار موزیک و آلبوم خودتان فکر می کنید، اولا اصلا نگران این موانع جدید نباشید؛ با ما در آکادمی هنر همراه باشید و از همین الان شروع کنید.
خوشبختانه در عصری زندگی می کنیم که انتشار موزیک نسبت به هر زمان دیگری راحت تر است. تنها نکته ی منفی موضوع این است که آنقدر راه و پلتفرم برای انجام این کار هست که ممکن است گیج و سردرگم شوید و در نهایت به هیچ نتیجه ای هم نرسید. اولین نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که می خواهید موزیکتان را خودتان منتشر کنید – اصطلاحا self-publish کنید – یا اینکه به طور رسمی و official-publish نشر بدید.
از دلایل اصلی که موزیسین ها self-publish را ترجیح می دهند، دریافت کل حق امتیاز (Royalty) است. به طور معمول 50 درصد از حق امتیاز به ترانه سرا و 50 درصد دیگر به ناشر تعلق می گیرد که طبیعتا اگر صفر تا صد انتشار موزیک را شخصا انجام دهید، تمام این مبلغ به علاوه ی حقوق مربوط به ناشر و ترانه سرا و IP به خودتان تعلق می گیرد. تفاوت انتشار موزیک در پلتفرمی مثل Bandcamp و انتشار رسمی آن دقیقا همین است.
البته این موضوع تماما به خود شما بستگی دارد. باید ببینید که می خواهید همه ی تمرکزتان رو روی بخش خلاقانه ی ساخت موزیک بگذارید یا نه غیر از آن می توانید با انجام کارهای مربوط به انتشار و فروش، تمام کنترل را به دست بگیرید. بیایید کمی فراتر بریم و راه های self-publish موزیک را مرور کنیم.
کجا می توانم موزیکم را آپلود کنم؟
برنامه ها و پلتفرم های متنوعی وجود دارد که هر کدام ویژگی ها و دسترسی های منحصر به فردی دارند و بسته به سلیقه ی خود می توانید از آن ها کمک بگیرید. Soundcloud و Bandcamp از محبوب ترین وبسایت های موزیک اند و شما چه موزیسین باشید چه بند یا تهیه کننده، می توانید به راحتی موزیک های خود را در این وبسایت ها آپلود کرده و به گوش مخاطبین برسانید.
اشتراک رایگان Soundcloud محدودیت هایی از جمله محدودیت آپلود تا حداکثر 120 دقیقه دارد. برای رفع این مشکل می توانید با 12 دلار یک اکانت پریمیوم یک ماهه بخرید و هم چنین از امکاناتی مثل بررسی تعداد دانلودها و تجزیه و تحلیل واکنش های کاربران استفاده کنید.
Bandcamp اما هیچ گونه محدودیت زمانی آپلود ندارد (البته که تنها نوع خاصی از فایل را می توان در آن آپلود کرد) که این موضوع، کار را برایتان راحت تر خواهد کرد. در این وبسایت نیز با خرید اشتراک premium می توانید به امکانات تجزیه تحلیل پیشرفته و دیگر قابلیت ها دسترسی داشته باشید.
نوع دیگری از اکانت به اسم pre-order نیز وجود دارد و به این صورت کار می کند که می توانید قبل از انتشار آلبوم خود، آن را فروخته و در واقع pre-order بگیرید و بعد در تاریخ مشخصی که برای انتشار تعیین کردید، آلبوم در اختیار مخاطبینی که آن را خریداری کردند، قرار گیرد.
معمولا موزیسین ها و بندها اگر بخواهند چندین موزیک بیرون بدهند یا merch store داشته باشند، Bandcamp را ترجیح می دهند. از طرف دیگر عموما انتخاب کسانی که قصد انتشار تک آهنگ و single track دارند، Soundcloud است. Soundcloud محبوبیت زیادی در سبک هایی مثل hip-hop و رپ و حتی الکترونیک دارد.
برای انتخاب باید ببینید چه چیزی نیاز دارید و کدام یک به نیازتان پاسخ بهتری می دهد.
آیا آپلود کردن موزیک در اسپاتیفای مجانی است؟
برعکس ساوندکلاود و بندکمپ، آپلود کردن موزیک در اسپاتیفای کمی برایتان خرج برمیدارد. البته که در بیشتر موارد این مبلغ ناچیز است و این هزینه دلیلی بر حذف اسپاتیفای از لیست شما نمی شود. مخصوصا باید این نکته را در نظر داشته باشید که الان هر وقت صحبت از موزیک آنلاین و استریمینگ است، اسپاتیفای در صدر جدول قرار دارد!
سایت هایی مثل routenote وجود دارند که سرویس رایگان آپلود موزیک روی اسپاتیفای یا دیگر سایت های استریمینگ را ارائه می دهند اما حتما به این موضوع توجه کنید که این سرویس ها در ازای دریافت بخشی از حق امتیاز یا مبلغی به عنوان اشتراک سالیانه در اختیار شما قرار می گیرند و آنطور که گفته می شود هم رایگان نیست! در ادامه بیشتر راجع به این وبسایت ها صحبت خواهیم کرد.
نه Soundcloud و نه Bandcamp قابلیت توزیع موزیک به سایت هایی مثل Spotify ،Apple Music ،Tidal ،Amazon Music و دیگر سایت های استریم را ندارند. اگرچه در این زمینه ساوندکلاود کمی از بندکمپ جلوتر است و با ارائه ی سرویسی به اسم Repost by Soundcloud به ازای 2.5 دلار در ماه، موزیک ها را به سایت های استریم می فرستد.
از طرفی بندکمپ هم قابلیت های منحصر به فرد خودش را دارد. مثلا اینکه نسبت به هر سایت استریم دیگری، بسیار آرتیست محور بوده و از نظر اطلاعات مربوط به آرتیست ها و آلبوم ها کامل تر است.
اگر به دنبال وبسایتی هستید که موزیکتان را روی سایت های استریم پخش کند، چندین گزینه دارید که طبیعتا هر کدام نقاط ضعف و قدرت خود را دارند. سایت هایی مثل Distrokid ،CD Baby، TuneCore، RouteNote هر کدام امکانات، هزینه ها و ویژگی های منحصر به فردی دارند که نمی توان گفت کدام یک بهتر است و باید بسته به نیازتان یکی از آن ها را انتخاب کنید.
مثلا خیلی از موزیسین ها همان سرویس Repost by Soundcloud را ترجیح می دهند چرا که هزینه ی کمی دارد و نهایتا موزیک شما با نام و شهرت Soundcloud منتشر خواهد شد؛ در حالیکه عده ی کمی ممکن است RouteNote و دیگر سایت ها را بشناسند.
بگذارید ویژگی های کلی هر کدام از این 4 سایت را مرور کنیم:
CD Baby: به ازای هر آهنگ 9.95 دلار و هر آلبوم 29 دلار و غیر از این هزینه، 9% مبلغ فروش را هم از شما در یافت می کند.
Distrokid: مبلغ 19.99 دلار به صورت سالیانه (و بدون محدودیت آپلود) دریافت می کند و تمام درآمد فروش به خود شما تعلق می گیرد.
TuneCore: در ازای هر آلبوم، برای سال اول 29.99 دلار و برای هر سال بعد 49.99 دلار و نیز در ازای هر آهنگ 9.99 دلار از شما می گیرد. در عوض تمام درآمد فروش به خودتان پرداخت می شود.
RouteNote: این وبسایت دو گزینه ی پرداخت دارد. یکی اینکه می توانید از 15% درآمد فروش صرف نظر کنید و آن را به وبسایت دهید. دیگری اینکه می توانید با پرداخت 10 دلار برای یک آهنگ، 20 دلار برای EP و 30دلار برای هر آلبوم و 45 دلار برای یک آلبوم طولانی، تمام درآمد فروش را برای خود نگه دارید.
نکته ای که باید در نظر گرفت این است که بهتر است تنها از یکی از این پلتفرم ها استفاده کنید. مثلا اگر آلبوم اول خود را از طریق TuneCore و آلبوم بعدی را از RouteNote به اسپاتیفای بفرستید، نوعی دو دستگی بین آثارتان در اسپاتیفای ایجاد کرده اید. اگر بسته به دلایل و نیازتان از همان ابتدا یکی از این وبسایت ها را انتخاب کردید، تا انتها از همان استفاده کنید. اگر هم به هر دلیلی نظرتان عوض شد، قبل از استفاده از پلتفرم جدید همه ی موزیک ها را از پلتفرم قبلی پاک کنید.
چگونه در ازای انتشار موزیک خود پول دریافت می کنید؟
از مهم ترین سوالاتی که هر موزیسینی می پرسد: کی، کجا و چطوری در ازای موزیکم پول می گیرم؟ پس از طی مسیر ساخت موزیک و انتشار آن تنها موضوعی که باقی می ماند، دریافت هزینه و درآمد است که چندین راه برای آن وجود دارد:
ناشر: موقعی که موزیک شما استریم یا خریداری شد، ناشر مبلغ فروش را به شما می پردازد. این پرداخت معمولا به صورت ماهانه انجام می شود اما به توافقتان هم بستگی دارد. در بعضی موارد ناشر درصدی از حق امتیاز را دریافت می کند که بسته به میزان فروش می تواند معامله ای دو سر سود باشد. غیر از این گزینه، می توانید مبلغ مشخصی به صورت سالیانه به ناشر بپردازید و تمام درآمد فروش را برای خود نگه دارید.
PRO (Performance Rights Organization): هر زمان که موزیکتان استریم شد، PRO طبق توافق به شما مبلغی خواهد داد. از آن جایی که این مورد در ایران قابل استفاده نیست بنابراین خیلی به آن نمی پردازیم.
انتشار رسمی موزیک
این مورد با انتشار آهنگ روی ساوندکلاود، بندکمپ یا این دست وبسایت ها متفاوت است و عملا مراحل بیشتر و رسمی تری دارد. اولین قدم برای این کار این است که از طریق PRO (Performance Rights Organization) اقدام کنید.
PRO ها حق امتیاز ناشر و ترانه سرا را جمع آوری می کنند و با کمک آن ها می توانید از تمام حقوق انتشار بهره مند شوید و هر کجا و هر زمان که نیاز شد، مجوز های لازم را دریافت کنید. علاوه بر این 100% فروش به خودتان تعلق می گیرد و می توانید همه ی مسائل مربوط به انتشار را تحت کنترل خود داشته باشید. از اصلی ترین PRO ها می توان به BMI ،ASCAP و SESAC اشاره کرد.
همانطور که پیشتر گفتیم استفاده از چنین امکاناتی در ایران میسر نیست و برای انتشار رسمی موزیک خود باید به شرکت های نشر موسیقی مراجعه کنید.
آیا برای انتشار موزیک به ناشر نیاز دارم؟
موزیسین، موزیک خود را برای انتشار به ناشر می دهد. یکی از فرصت هایی که در این میان ممکن است پیش آید این است که مثلا خواننده ی معروفی در صدد ضبط کارهای جدید است و آهنگ شما را می شنود، خوشش می آید و در این بین همکاری ای صورت می گیرد. فرصت احتمالی دیگر این است که یک آژانس تبلیغاتی در جستجوی آهنگی برای یک تبلیغ است. در این جا نیز از طریق ناشر می تواند همکاری ای بین شما و آژانس صورت گیرد.
به طور کلی ناشر، موزیک شما را به بازارهای مختلف معرفی می کند تا در نهایت یا در این بازارها همکاری ای شکل گیرد یا توسط یک لیبل کمپانی (label company) یا همان شرکت های بازاریابی، منتشر شده و به فروش برسد.
ممکن است شما “نیاز” به ناشر نداشته باشید و خب برای انتشار موزیک راه های دیگری هم هست. اما مخصوصا اگر به عنوان یک تازه کار می خواهید وارد دنیای موزیک شوید، کمک گرفتن از یک ناشر می تواند شما را سریع تر به هدفتان برساند. کار کردن با آنها می تواند درهایی را در این صنعت به روی شما باز کند که ممکن است از وجودشان حتی خبر هم نداشته باشید!
کار دیگری که ناشران موسیقی انجام می دهند، انجام کاغذبازی ها و مراحل مربوط به حق امتیاز و اطمینان حاصل کردن از انتشار موزیک به اسم خودتان است. این موضوعی است که افراد عموما هنگام self-publish کردن موزیک در آن با مشکلاتی مواجه می شوند. البته اولویت همه ی افراد، کسب درآمد از فروش موزیک نیست و خیلی اوقات موزیسین ها ترجیح می دهند موزیکی بسازند که به گوش بقیه برسد. اما اگر شما جزو این دسته از افراد نیستید، پیشنهاد می کنیم با انتخاب یک ناشر، این بار سنگین را از روی شانه های خود بردارید و کار را به کاردان بسپارید.
آیا به کپی رایت (copyright) احتیاج دارم؟
عصری که در آن هستیم -عصر اینترنت- کار موزیسین ها را بسیار سخت کرده است. از این منظر که هر کسی با دسترسی به گوگل و وبسایت های متنوع دیگر می تواند به راحتی آهنگ غیر قابل دانلود شما روی Souncloud را دانلود کند، آن را روی موزیک ویدیویی بگذارد و روی Youtube آپلود کند و به وسیله ی آن پول درآورد. راه های بسیار زیادی برای دور زدن قوانین و دسترسی راحت به موزیک های شما وجود دارد. کمک گرفتن از سایت هایی که علاوه بر انتشار، حق کپی رایت را هم به موزیک شما اختصاص می دهند می تواند از این دست مشکلات جلوگیری کند. حتی سایت هایی وجود دارند که می توانند تمام ویدیوهایی که موزیک شما در آن ها استفاده شده است را شناسایی کنند و از طریق ایمیل به شما اطلاع دهند.
بر طبق قوانین، هر کسی می تواند هر موزیکی را remix یا remaster کند، بخشی از آن را کات کرده یا هر تغییر دیگری اعمال کند، در نتیجه آن را reupload کند و حتی بوسیله ی آن پول دربیاورد؛ به شرطی که نام آرتیست اصلی را نیز ذکر کرده باشد. در برخی موارد قوانین سخت گیرانه تری نیز وجود دارد؛ مثلا بدون اجازه گرفتن از خود آرتیست، هیچکس نتواند از موزیک او هیچ استفاده ای کند.
وبسایت هایی نیز هستند که موزیک شما را در یک database در ازای دریافت مبلغی ثبت می کنند و شما می توانید مطمئن باشید که با رعایت حق کپی رایت، جای موزیکتان امن است!
اگر چنین موضوعاتی برایتان اهمیت دارد، پس هر زمان که به دنبال پلتفرمی برای انتشار موزیک خود هستید یا به ثبت آن با رعایت کپی رایت فکر می کنید، باید چنین فاکتورهایی را نیز در نظر بگیرید.
از آن جایی که میزان اهمیت این موضوع به سلیقه و هدف شما در موسیقی بستگی دارد، تنها کسی که می تواند بگوید به کپی رایت احتیاج دارید یا نه خود شما هستید.
کلام آخر
بر اساس همه ی صحبت هایی که کردیم و نکاتی که گفته شد، هیچ کس بهتر از خود شما نمی تواند به سوال “چگونه موزیک خود را منتشر کنم؟” پاسخ دهد. انتخاب هر کدام از گزینه ها تماما به اولویت های شما بستگی دارد. اینکه کار ساخت موزیک و شنیده شدن آن برایتان مهم تر باشد یا فروش و حفظ حقوق مربوط به آن.
اگر دوست دارید آلبوم خود را با بندکمپ منتشر کنید تا شنونده آن را دانلود کند و شاید برای آن پول بپردازد یا مثلا بیتی (beat) را روی Soundcloud آپلود کنید تا شاید آرتیست دیگری با آن موزیکی بسازد، پس گزینه های دیگر مطرح نمی شوند و کارتان پیچیدگی خاصی نخواهد داشت. اگر هم می خواهید جلوتر بروید و وارد حیطه ی کپی رایت شوید که باز بستگی به خود و خواسته تان دارد.
از طرفی بدانید که گزینه ی مستقل عمل کردن همیشه برایتان وجود دارد. اما آن روی سکه هم همکاری با رکورد لیبل ها و شرکت های نشر موزیک است که طبیعتا راه و چاه را کامل می شناسند و با کمک آن ها همیشه می توان با افراد و گزینه های دیگری آشنا شد. در نهایت بهتر است ببینید با کدام انتخاب، از نتیجه ی کار احساس رضایت بیشتری خواهید کرد و همان را انجام دهید.
1 دیدگاه دربارهٔ «چگونه موزیک خود را منتشر کنم؟»
سلام من یه آلبوم بی کلام گیتار دارم که میخوام در مارکت جهانی با کپی رایت به فروش برسونم میشه ناشر در ایران معرفی کنید