تنظیمات متداول دوربین عکاسی چیست؟

یکی از رایج ترین سؤالاتی که از عکاسان مبتدی می شنویم این است که “بهترین تنظیمات دوربین” چیست؟ در جواب باید بگوییم که اولا برخی تنظیمات از دوربین به دوربین متفاوت اند؛ دوما چیزی به نام بهترین تنظیمات دوربین وجود ندارد چرا که در شرایط نوری متفاوت به تنظیمات مختلفی نیاز است. با این حال تنظیماتی به نام تنظیمات پایه (base settings) وجود دارد که تقریبا در تمام دوربین های موجود در بازار مشترک است و پس از یکبار تنظیم کردن دوربین روی آن ها، به ندرت دوباره سراغشان خواهید رفت. در واقع این تنظیمات پروسه ی عکاسی را آسان تر کرده و به خصوص به مبتدیان کمک بسیاری می کند.

راه اندازی دوربین

در ابتدا نگاهی به تنظیمات متداول دوربین می اندازیم که فارغ از برند و مدل، روی دوربین های دیجیتال امروزی وجود دارد:

کیفیت تصویر (Image Quality): RAW
ضبط با فرمت RAW (RAW Recording): فشرده سازی (در صورت وجود)
تراز سفیدی (White Balance): خودکار
کنترل تصویر (Picture Control)/ سبک تصویر (Picture Style)/ سبک خلاقانه (Creative Style)/ شبیه سازی فیلم (Film Simulation): استاندارد
فضای رنگ (Color Space): sRGB
کاهش نویز نوردهی طولانی (Long Exposure Noise Reduction): روشن
کاهش نویز ISO بالا (High ISO Noise Reduction): خاموش
D-Lighting فعال / DRO, HDR , اصلاح لنز(Lens Corrections) شامل کنترل تصویر (Vignette control)، کنترل انحراف رنگی (Chromatic Aberration Control)، کنترل ابیراهی (Aberration Control) و غیره: خاموش

موارد فوق مهم ترین تنظیمات دوربین هستند. اول، شما همیشه با انتخاب فرمت مناسب فایل که RAW است، شروع می کنید. اگر گزینه ای برای انتخاب فشرده سازی RAW وجود دارد؛ همیشه فشرده سازی (Lossless Compressed) را انتخاب کنید. این کار میزان فضایی که توسط فایل های RAW اشغال می شود را کاهش می دهد. از آن جایی که مواردی از قبیل “کنترل تصویر” روی تصاویر RAW تاثیری ندارد (فقط بر نحوه ظاهر شدن تصویر روی LCD دوربین تأثیر می گذارد) بهتر است از یک مقطع استاندارد پیروی کرده و مواردی مانند شارپینگ (Sharpening)، کنتراست (Contrast)، سچوریشن (Saturation) و… که برای عکاسی با فرمت JPEG کاربرد دارند را دستکاری نکنید.

در مورد فضای رنگ و تراز سفیدی نیز نگران عکاسی با فرمت RAW نباشید زیرا بعدا می توانید آنها را تغییر دهید. هنگام عکاسی با نوردهی طولانی، ” long exposure noise reduction” را روشن نگه دارید زیرا روی تصاویر RAW تاثیر می گذارد و نویز تصویر را کاهش می دهد (اگرچه مقدار زمانی که برای گرفتن عکس لازم است دو برابر می شود). Lens corrections، dynamic range optimizations و noise reduction باید خاموش شود زیرا روی بهبود کیفیت تصویر RAW تاثیری ندارند.

هنگامی که موارد فوق را تنظیم کردید، زمان آن رسیده که موارد مهم حین عکاسی را بررسی کنیم.

بهترین حالت عکسبرداری دوربین

در حالی که برخی از عکاسان معتقدند که بهتر است همیشه روی Manual Mode عکاسی کنید، من به شدت با آن مخالفم. با در نظر گرفتن اینکه دوربین های مدرن هنگام ارزیابی صحنه و نوردهی سوژه بسیار خوب عمل می کنند؛ دلایل بسیار کمی برای عکاسی روی حالت دستی باقی می ماند. بنابراین چرا روی یکی از حالت های نیمه خودکار (semi-automated camera modes) دوربین عکس نگیریم؟

برای مثال من شخصا 90% اوقات از حالت اولویت دیافراگم استفاده می کنم زیرا نه تنها کنترل کاملی را روی اندازه ی دیافراگم بلکه روی روشنایی تصویر به من می دهد. اگر دوربین تصویر را روشن تر از آنچه من می خواهم بگیرد، از دکمه ی جبران نوردهی (Exposure compensation button) برای تنظیم نوردهی و تغییر آن به حالت مورد نظرم استفاده می کنم:

اگر این سوال برایتان مطرح می شود که آیا عکاسی روی هر یک از حالت های صحنه (Scene mode) در دوربین مانند ماکرو, ورزشی, آتش بازی و… خوب است یا نه، به دلایل زیادی من استفاده از این حالت ها را توصیه نمی کنم. دلیل اصلی این است که چنین حالت هایی نه تنها از تولید کننده به تولید کننده که از دوربین به دوربین نیز تفاوت زیادی دارند. بنابراین اگر به استفاده از یک حالت صحنه ی خاص روی یک دوربین اتکا کنید، با عوض کردن دوربین ممکن است نتوانید همان حالت صحنه را روی آن پیدا کنید. این نکته را هم باید در نظر گرفت که در بیشتر دوربین های حرفه ای اصلا چنین حالت هایی وجود ندارد.

بهترین حالت فوکوس خودکار (Autofocus Mode)

شما همیشه باید اطمینان حاصل کنید که بسته به سوژه و موضوع عکاسی، روی بهترین حالت فوکوس خودکار عکس بگیرید. برای مثال اگر از یک سوژه ی ثابت عکاسی می کنید از حالت اتوفوکوس تکی (Single Area Focus) استفاده کنید (این حالت با نام Single Area AF یا One Shot AF یا AF-S نیز شناخته می شود). هم چنین اگر در حال عکاسی از سوژه ی متحرک هستید باید از حالت اتوفوکوس پیاپی (Continuous/Al Servo Focus) استفاده کنید زیرا نیاز به ردیابی سوژه دارید.

برای آسان تر کردن کار برای مبتدیان، بعضی تولید کنندگان دوربین حالت هیبریدی را اضافه می کنند که بسته به سوژه که ثابت باشد یا در حال حرکت؛ به صورت خودکار بین حالت های Single Area Focus و Continuous/Al Servo Focus عوض می شود. این حالت هیبریدی – که به عنوان “AF-A” در دوربین های نیکون و “Al Focus AF” در کنون شناخته می شود – برای مواقعی که تعویض بین حالت های اتوفوکوس برایتان دشوار است، می تواند یک حالت پیش فرض ایده آل باشد.

بعضی از دوربین ها نیز دارای حالت “Auto AF” هستند که کل صحنه را در نظر گرفته و یا روی نزدیک ترین سوژه یا سوژه دیگری که مهم فرضش می کند (بر اساس وزن بصری) فوکوس می کند. به مبتدیان توصیه می کنیم از چنین حالت هایی استفاده نکنند زیرا بهتر است خودتان نقطه فوکوس را تعیین کرده و کنترل کامل را در دست بگیرید. می توانید با انتخاب اتوفوکوس تک نقطه ای (Single-point AF) این کار را انجام دهید. هنگامی که یک نقطه فوکوس در منظره یاب دارید می توانید نقطه فوکوس را داخل کادر روی سوژه حرکت داده یا سوژه را به نقطه فوکوس ببرید:

بهترین حالت نورسنجی

در حالی که دوربین شما ممکن است چندین حالت نورسنجی مثل Spot Metering، Center-Weighted Metering و Matrix/Evaluative Metering داشته باشد، بهتر است برای بیشتر موقعیت ها پیش فرض دوربین را روی حالت Matrix/Evaluative Metering تنظیم کنید زیرا نور کل صحنه را ارزیابی کرده و معمولا برای نوردهی سوژه بهتر عمل می کند.

بهترین دیافراگم لنز

دیافراگم لنز نه تنها بر جداسازی سوژه از پس زمینه بلکه بر میزان نور ورودی نیز تأثیر می گذارد؛ بنابراین باید بدانید در شرایط متفاوت از چه دیافراگمی استفاده کنید. علاوه بر این دیافراگم می تواند مواردی مانند وضوح تصویر و عمق میدان را تحت تأثیر قرار دهد پس انتخاب بهترین دیافراگم متناسب با سوژه و محیط عکاسی بسیار مهم است. اگر در نور کم و بدون سه پایه عکاسی می کنید، برای جلوگیری از لرزش دست بهتر است با باز ترین دیافراگم لنز عکس بگیرید. برای مثال اگر با لنز 35mm f/1.8 عکاسی می کنید، در چنین شرایطی بهتر است دیافراگم را روی f/1.8 که بزرگترین اندازه روی این لنز است تنظیم کنید. اما اگر در طبیعت هستید و می خواهید عکسی تماما شارپ از منظره بگیرید؛ کوچک کردن دیافراگم لنز به اندازه ای حدود f/5.6 می تواند مناسب باشد.

در دو عکس بالا تفاوت استفاده از دیافراگم بزرگی مانند f/2.8 در مقابل دیافراگم کوچکی مثل f/8 را مشاهده می کنید.

یادگیری مفهوم دیافراگم و کاربردهای آن در عکاسی بسیار مهم است. پیشنهاد می کنیم مقاله ی مربوط به دیافراگم را مطالعه کنید.

بهترین سرعت شاتر

درست مانند دیافراگم، انتخاب بهترین سرعت شاتر نیز به سوژه بستگی دارد. اگر از یک آبشار عکس می گیرید به منظور القای حس حرکت باید از سرعت شاتر پایین استفاده کنید تا حرکت آب، تار نشان داده شود:

اگر هم می خواهید حرکت سوژه را فریز کنید بهتر است دوربین را روی سرعت شاتر بالا تنظیم کنید:

بهترین تنظیمات ISO

وقتی صحبت از ISO می شود همیشه بهتر است دوربین را روی کمترین ISO تنظیم کنیم چرا که کم ترین میزان نویز (noise/grain) را در تصاویر ایجاد می کند. با این حال عکاسی با کمترین مقدار ISO همیشه عملی نیست؛ به خصوص هنگام عکسبرداری در محیط های کم نور. در چنین شرایطی باید ISO دوربین را برای حفظ سرعت سریع شاتر افزایش دهید تا از تاری ناشی از لرزش دوربین جلوگیری شود.

به یاد داشته باشید که ثبت تصاویر با کیفیت همیشه در گرو تعادل بین دیافراگم، سرعت شاتر و ISO است، که به عنوان مثلث نوردهی نیز شناخته می شوند. بنابراین باید برای یادگیری هر یک وقت بگذارید و تمرین کنید تا نتایج دلخواه حاصل شود.

ISO خودکار (Auto ISO)

اگر یک دوربین دیجیتال مدرن دارید به احتمال زیاد از ویژگی Auto ISO بهره مندید که می تواند ابزاری بسیار مفید برای یک عکاس مبتدی باشد. پس از فعال کردن ISO خودکار، دوربین شما بسته به میزان نور صحنه و سوژه، به طور خودکار ISO دوربین شما را تنظیم کرده و سعی می کند سرعت شاتر را روی همان کمترین سرعتی که شما در منو ISO خودکار تنظیم کردید یا بالاتر از آن نگه دارد. به نمونه منو های ISO خودکار چند دوربین متفاوت نگاهی بیندازید:

بعضی از دوربین های نیکون، کنون و سایر تولید کنندگان دارای منوی ISO خودکار پیشرفته هستند که قادر اند با در نظر گرفتن قانون مقابل (reciprocal rule) امکان تنظیم خودکار را برای کمترین سرعت شاتر فراهم کند و طول کانونی (focal length) لنز را نیز در نظر بگیرد. این گزینه می تواند برای مبتدیان بسیار کارآمد باشد زیرا دردسر تغییر مداوم تنظیمات را نخواهند داشت.

لرزشگیر تصویر

در آخر, استفاده از لرزشگیر تصویر (Image stabilization) که توسط دوربین یا لنز ارائه می شود را فراموش نکنید. یادتان باشد هنگام عکاسی دستی آن را روشن کرده و هنگام عکاسی با یک سه پایه ثابت آن را خاموش کنید. هم چنین فکر خوبی است که دکمه شاتر را برای چند ثانیه تا نیمه فشار داده و به لرزشگیر اجازه دهید قبل از گرفتن عکس، لرزش تصویر را بگیرد. این کار احتمال گرفتن عکس های تار را کم می کند.