کما (Coma) در عکاسی و لنز چیست؟

کما (Coma) در عکاسی و سایر لنز ها چیست؟ کما، که به عنوان “انحراف کماتیک” نیز شناخته می شود، نوعی انحراف نوری است که به شکل دنباله دار منجر به ایجاد نقاطی خارج از محور نور می شود. همانطور که پرتوهای نور از لبه‌ های قاب از میان قسمت ‌های مختلف سطح کروی عبور می کنند، از نظر بزرگی نیز متفاوت می باشند و یک سری اشکال دایره ای نامتقارن با اندازه‌ های افزایشی ایجاد می کنند. آن ها با هم یک شکل مخروطی را تشکیل می دهند که در زیر مشاهده می شود:

لنزهایی که از خود کمای شدید نشان می دهند، ممکن است نقاط روشن و شدید نور را که به طور قابل توجهی به سمت لبه های کادر تار می شوند، در مرکز کادر نشان دهند. این را می توان به وضوح هنگام عکاسی از آسمان شب با ستاره هایی که مانند نقاطی در مرکز ظاهر می شوند، اما شکل یک دنباله دار را در گوشه و کنار به خود می گیرند؛ مشاهده کرد:

انحراف کماتیک بسته به اینکه از محور نوری دور شود یا به سمت آن حرکت کند، می تواند هم مثبت و هم منفی باشد.

کما (Coma) در عکاسی چیست؟ کما در لنزها

کما؛ یک مشکل نسبتا رایج در تلسکوپ ها، میکروسکوپ ها و لنزهای عکاسی است و اغلب در دیافراگم لنزهای عریض قابل مشاهده است. برخلاف انحراف کروماتیک، کما مکررا به تصویر آسیب می رساند و نمی توان آن را از طریق نرم افزارهای پساپردازش برطرف کرد. بنابراین انتخاب لنزهایی که به درستی طراحی شده باشند تا حداقل کما را نشان دهند، بسیار حائز اهمیت است.

همچنین بسیار مهم است که لنزها را آزمایش و از عدم مرکزیت آن ها اطمینان حاصل کنید. تمرکز زدایی لنز، می تواند منجر به سطوح شدید تری از انحرافات در تصاویر، از جمله کما شود.

اگرچه برخی از لنزها دارای انحراف کماتیک هستند، مشکل اکثر لنزهای عکاسی مدرن، اصولا انحرافاتی مانند آستیگماتیسم یا ترکیبی از انحرافات مختلف است. در نتیجه، بسیاری از عکاسان به اشتباه تمام اشکال غیر دایره‌ ای در لبه ‌های کادر را به‌ عنوان نتیجه ی مدیریت ضعیف «کما» توسط لنز، می دانند. در جهان واقع، کما در لنزهای مدرن تا حدودی نادر است، زیرا بسیاری از آن ها با عناصر اصلاحی کاهش کما؛ طراحی شده اند.

عملکرد کمای لنز هنگام عکس گرفتن از آسمان شب اهمیتی دوچندان پیدا می کند. از آنجایی که همه ی ستارگان در صورت فوکوس مناسب، به خصوص در دیافراگم های باز مانند f/1.4 یا f/2.8؛ نقاط نورانی کوچکی هستند، می توان آن ها را به صورت مخروط ها یا دنباله دارهایی به سمت لبه های کادر نمایش داد.

چگونه کما را کاهش دهیم

به غیر از تغییر لنز به لنزهایی با عملکرد کمای بهتر، تنها کاری که می ‌توان در این زمینه برای کاهش کما انجام داد این است که لنز را در یک دیافراگم کوچک ‌تر متوقف کنید. متوقف کردن لنز، به تیغه ‌های دیافراگم اجازه می‌دهد تا پرتوهای نوری را که از لبه‌ های بیرونی لنزهای کروی وارد می شوند، مسدود کنند، که اساسا باعث کاهش انحراف کماتیک می شود.

به عنوان مثال، اگر لنز؛ کمای شدیدی را در f/1.4 نشان دهد، متوقف کردن لنز تا چیزی در حدود f/2.0 یا f/2.8 می‌تواند عملکرد کمای آن را به طرز چشمگیری بهبود بخشد. این کار ممکن است همیشه در این زمینه عملی نباشد، زیرا زمان نوردهی را نیز افزایش می دهد (برای عکاسی نجومی ایده آل نیست)، اما عملی است.